توقیع به نامه‌ها و نوشته‌های امامان به ویژه امام مهدی(عج) ، گفته می‌شود. در روایات بسیاری، تصریح شده که توقیعات امام زمان(عج) به خط خودِ امام بوده است. از دلایل این انتساب را وجود مهر امام (عج) در نوشته و یا تأکید امام (عج) بر نگارش نامه به دست خود شمرده‌اند.
توقیعاتی که در عصر غیبت صغرا صادر شده‌اند، غالباً متضمن عنصر خرق عادت و کرامت‌اند. از این رو، توقیعات را یکی از دلایل امامت امام زمان (عج) دانسته‌اند.
توقیع در لغت یعنی نشان گذاشتن ، امضا کردن نامه ، نوشتن عبارتی در ذیل نامه وکتاب
(فرهنگ معین ،ج1،ص1169)
درکتاب کمال الدین صدوق وغیبت شیخ طوسی واحتجاج طبرسی وبحارالانوار مجلسی، حدود هشتاد توقیع از ناحیه امام زمان (ع) نقل شده است که محتوای آن ها برخی خطاب به سفرا ونواب خاصی است وبرخی خطاب به علما وفقهاست، بعضی در پاسخ به سئوالات است وبرخی در تکذیب ولعن کسانی است که به دروغ ادعای نیابت از طرف آن حضرت را داشته اند.
توقیع ابتدایی یعنی بدون این که از حضرت سئوالی بکنند ونامه ای خدمت حضرت بفرستند حضرت خودش مبادرت به ارسال آن توقیع نماید. مانند توقیعی که از ناحیه امام زمان(ع) خطاب به محمدبن جعفر اسدی توسط محمدبن عثمان عمری صادر شد ودر آن حضرت کسانی را که اموال امام زمان (ع) را برای خود حلال دانسته وبه ناحق آن را می خورند ملعون می شمارد.
(الفبای مهدویت،مجتبی تونه ای ،ص233)