تدبّر در قرآن به چه معناست؟

کلمه تدبّر ازماده دبر بر وزن تفعّل است و در لغت به معنای پشت سر هم دریافت کردن  اشیاء،امور یا الفاظ است ودر اصطلاح به معنای دریافت یا همان پذیرش آگاهانه ، تدبیر موجود در قرآن کریم است..با توجه به این معنا می توان تدبر در قرآن را این گونه تعریف کرد:

دریافت پی در پی کلمات هر آیه که به فهم منسجم آن آیه منتهی می شود.

دریافت پی در پی آیات هر سوره که به فهم منسجم آن سوره منتهی می شود.

دریافت پی در پی سوره های قرآن کریم که به فهم منسجم همه قرآن کریم منتهی می شود.

منبع: کتاب تدبر در قرآن کریم،تالیف علی صبوحی طسوجی ، ج6،ص12

مثلات در آیات قرآن به چه معناست؟ بلاها وکیفر هایی است که بر امت های پیشین وارد شده است چنان که ضرب المثل شده است. تبّع در آیات قرآن به جه معناست؟ تبّع لقبی عمومی برای پادشاهان یمن است تبع می گویند چون مردم از آن ها تبعیت می کردند ویا از این نظر که یکی بعد از دیگری روی کار می آمدند. بت بعل در زمان کدام پیامبر پرستیده می شد؟ بت بعل در زمان حضرت الیاس پرستیده می شد. کدام ایه از قرآن به نام یازده  پیامبر تصریح شده است؟ آیه 163 نساء کدام سوره قرآن است که در تمام آیات آن حداقل یک لفظ جلاله الله وجود دارد؟ سوره مجادله

  در آیه 5 سوره ابراهیم :(وَذَکِرهُم بِایَامِ الله اِنَ فِی ذلِکَ لَایاتِ لِکُلِ صَبَار شَکور.) منظور از ایام الله چه روزهایی است؟

 خداوند در این آیه می فرماید: وروزهای خدا را به آن ها یاد آور ودر این نشانه هایی است برای هر صبر کننده شاکر.

 امام باقر (ع) فرمودند:روزهای خدا سه روز است، روز قیام حضرت مهدی (عج) ،روز رجعت وروز قیامت.

  منبع: نور الثقلین،ج2،ص526

 پیامبر(ص) چگونه آیات را به مردم تعلیم می داد؟

 راوی می گوید: در مدینه هر بارده آیه به ما می آموخت، ما ده آیه را یادمی گرفتیم سپس ده آیه دیگرو...برای مثال یکی از صحابه در مسجد دمشق 1600 شاگرد راتعلیم قرآن می داده است به این شکل که آن ها را به گروه های ده نفری تقسیم کرده بود وهر ده نفر یک ناظر داشته اند که مجموع این ناظران وسرگروه ها 160 نفر می شدند افزون بر آن به شهادت تاریخ درصدر اسلام عده زیادی از مسلمانان که تعداد آنان را تا43 نفر نوشته اند به دستور پیامبر(ص) هر آیه ویا سوره ای که نازل می شد بلافاصله می نوشتند از جمله معروف ترین اصحاب پیامبر(ص) که به نوشتن قرآن اهتمام خاصی می ورزیدند حضرت علی(ع) وزیدبن ثابت بودند.

   منبع:قرآن شناسی،صالح قنادی،ص109

 القاب قرآن از کجا نشات گرفته است؟

  القاب وصفاتی که برای قرآن به کار می روند دو دسته اند: برخی ریشه وحیانی وقرآنی دارند وبرخی برآمده از احساس وشناخت مسلمانان است .صفاتی مانند مجید،کریم،عظیم،حکیم از دسته نخست محسوب می شوند اما نوع دوم که ساخته عواطف وبرایند شناخت عقیدتی وتاریخی مسلمانان است، طیف گسترده ای از القاب وصفات را شامل می شود مانند کتاب آسمانی، معجزه محمدواسلام، قانون اساسی اسلام،کتاب تشریع،منبع احکام و....

 منبع:نگاهی به اعجاز بیانی قرآن تالیف رضا بابایی،ص63

 درآیه14سوره شوری منظور از بغی جیست؟

 خداوند در این آیه می فرماید: وماتفرقواالّا من بعد ما جاء هم العلم بغیا بینهم. آنان پراکنده نشدند مگر بعد از آن که علم وآگاهی به سراغشان آمد واین تفرقه جویی به خاطر انحراف از حق بود.

بغی به گونه ای که در ریشه اصلی لغوی آن ذکر کرده اند، درخواست تجاوز وانحراف از خط میانه وتمایل به افراط وتفریط است خواه به این درخواست جامه عمل پوشیده شود یا نه، گاه در کمیت چیزی است وگاه در کیفیت وبه همین مناسبت غالبا به معنی ظلم وستم به کار می رود.

گاهی نیز به معنی هرگونه طلب وتقاضا هر جند امر خوب وشایسته ای باشد آمده است .

لذا راغب در مفردات بغی را به دو شعبه تقسیم می کند شعبه ممدوح ومذموم که اولی تجاوز از حد عدالت ورسیدن به احسان وایثار وتجاوز از واجبات ورسیدن به مستحبات است ودومی تجاوز از حق تمایل به باطل یا مشتبه است.

  منبع: تفسیر نمونه ،ج20،ص405

 طبق آیات قرآن خداوند را چگونه بخوانیم ؟

 قرآن کریم در آیه 110سوره اسراء می فرماید: (قل ادعوالله اوادعو الرحمن ایاما تدعوا فله الاسماءالحسنی ولا تجهر بصلاتک ولا تخافت بها وابتغ بین ذلک سبیلا.)

 ای پیامبر (ص) بگو خدا را با نام الله بخوانید یا رحمان را بخوانید هرکدام را بخوانید پس نام های نیکو فقط از آن اوست ونمازت را باصدای بلند مخوان ونیز آن را با صدای بسیارآهسته مخوان وبین آن(دو) راهی بجوی.

 روایت شده است که پیامبر(ص) شبی در مکه ودر حال سجده خدا را با نام رحمان ورحیم می خواند مشرکان بهانه جو گفتند: ببینید این مرد دو خدا را پرستش می کند در حالی که می پندارد موحد است.آیه فوق بدین مناسبت فرود آمدوبه آن ها پاسخ داد که همه این نام های نیکو ازآن خداست.

 الله نام خداست که بر ذات او باتمام صفات کمالش دلالت دارد وواژه ی رحمان نیز نام خداست که به رحمت الهی اشاره دارد.

 منبع: تفسیر قرآن مهردکتر محمد علی رضایی اصفهانی،ج5،ص350