آیا لیله الرغائب شب آرزوهاست؟

 آیت الله جوادی آملی در یکی از جلسات درس اخلاق خود، لیله الرغائب را شب رغبت ها برشمرد و بیان داشت: امیدواریم که در لیله الرغائب رغبت ما با رهبت ما هماهنگ باشد. هم از قهر و جلال خدا راهب باشیم, هم به مِهر و جمال خدا راغب باشیم؛ رغبت یعنی میل نه آرزو.

ایشان فرمودند: لیله الرغائب به معنای شب آرزوها نیست، بلکه شب رغبت‌ها و گرایش‌ها و مجذوب‌شدن‌هاست لذا آن انجذاب و گرایش و میل و شوق را می‌گویند رغبت، در برابر رهبت. خدای سبحان جنّاتی دارد که ما را به آنها ترغیب کرده و برای روح ما هم بهشتی دارد که ما را به آن هم ترغیب کرده است.

 در بخش پایانی سورهٴ مبارکهٴ «قمر» چنین آمده ﴿إنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنّاتٍ وَنَهَرٍ ٭ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾  یعنی مردان باتقوا بهشتی دارند همین(جَنَّاتٌ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ﴾جنت جسم و بدن است و لذایذ مادی که در آن نهرِ عسل جاری است نهرِ آب جاری است نهر شیر جاری است نهر خمر جاری است این انهار چهارگانه در این بهشت هست.اما یک بهشت دیگری دارد که آن برای روح ماست و این را با واو عطف بیان نکرده بلکه  فرمود: ﴿إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ ٭ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾ نه «و فی» ﴿فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾ آن جنّت برای روح ماست برای جان ماست که نزد خدا قرار بگیریم .

 اوساط اهل ایمان, رغبتشان در لیلهالرغائب به ﴿جَنَّاتٌ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ﴾ است و اوحدی از اهل ایمان گذشته از اینکه ﴿جَنَّاتٌ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ﴾ را طالب هستند ﴿فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾ را هم مورد رغبت و میل و گرایش و انجذاب خود قرار می‌دهند آن‌گاه درباره چنین گروهی گفته می‌شود: ﴿وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ﴾  هم جنّت بدن است هم جنّت جان است هم لذّت روح است هم لذّت تن است که ـ ان‌شاءالله ـ در لیلهالرغائب به این رغبت‌ها بار می‌یابیم.

علت نامگذاری لیله الرغائب

 

علّت این که این شب را لیلة الرغائب (شب آرزوها) می‌گویند، این روایت است: از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است که حضرت فرمود: از شب جمعه اول ماه رجب غفلت نکنید. همانا آن شب شبی است که ملائکه آن شب را لیلة الرغائب می‌نامند و در آن شب وقتی یک سوم شب گذشت هیچ ملکی در آسمان و زمین باقی نمی‌ماند مگر این که در کعبه و حوالی آن جمع می‌شوند و خداوند خطاب به آن‌ها می‌فرماید: ای ملائک من هر چه می‌خواهید از من بخواهید و ملائکه می‌گویند: ای پروردگار ما! حاجت ما از تو این است که روزه گیرندگان ماه رجب را ببخشی و خداوند در جواب آن‌ها می‌فرماید: این کار را انجام دادم.

وسائل الشیعه، ج5،ص233

تسلیت شهادت امام هادی(ع)

لسَّلامُ عَلَيْكَ یا اَبا الحَسَنِ یا عَلِیَّ بنَ مُحَمَّدٍ اَیُّهَا الهادیِ النِّقِیُّ 

  شهادت مظلومانه امام هادی علیه السلام را تسلیت می‌گوييم

فضیلت ماه رجب

ماه رجب جزو ماه های حرام محسوب شده و ماه هفتم سال قمری می باشد به همین خاطر است که آن را با نام رجب الفرد نیز معرفی کرده اند چرا که سه ماه از ماه های حرام پشت سر هم هستند اما این ماه از آنها جدا بوده و فرد است.

ماه رجب و ماه‌های شعبان و رمضان، از ماه‌های بسیار پرفضیلت هستند و از تعبیرات بعضی از روایات این‌گونه برمی‌آید که ماه رجب در میان این سه ماه، امتیاز خاصی دارد تا آنجا که ماه رجب «ماه خدا» نامیده شده و ماه شعبان «ماه پیامبر(ص)» و ماه مبارک رمضان «ماه امت».

تاکید بسیاری در روایات به این ماه شده است به قدری که آن را شهر اللّه الأصب یعنی ماه (سرای خداوند) نام گذاری کرده اند به خاطر اینکه در این ماه رحمت بزرگ خداوند بخشنده بر بندگانش سرازیر می شود ، همچنین جالب است بدانید این ماه با نام «واصل» (بی سر و صدا) نیز شناخته می شود چراکه نبرد جنگ و جدل با مشرکان و مخالفان در آن منع شده است.

در حدیث قدسی آمده است:ماه رجب را ریسمانی بین خودم و بندگان مقرر کردم و هرکسی چنگی به آن بزند به وصال من می رسد.

ماه رجب، ماهی است که رحمت بی اندازه الهی بیش از پیش بر بندگان نازل شده است. اهمیت ماه رجب به اندازه‌ای است که خداوند شب آرزو‌ها را در این ماه قرار داده است

تسبیح حضرت زهرا (س)

حضرت آیةاللّه جوادی آملی  درباره برکات تسبیح حضرت زهرا (س) فرمودند:

این تسبیح شیطنت و وسوسه های شیطانی را دور می کند و رضای پروردگار را تأمین می نماید.

چنین تسبیح مهمی آداب خاصی را نیز می طلبد. 1 این ذکر را در کمال آرامش و تأمین روحی انجام دهید. 2 بدون تسبیح از کنار سجاده برنخیزید. 3 این ذکر را با سرعت انجام ندهید. 4 قبل از این که پاهایتان را حرکت بدهید و از حالت نمازگزار خارج شوید، این ذکر را انجام بدهید.

 امام صادق علیه السلام به یکی از شاگردانشان فرمودند: انا نأمر صبیاننا بتسبیح فاطمة (سلام اللّه علیها) کما نأمرهم بالصلاة فالزمه فانه لم یلزمه عبد فشقیکافی3/343؛ ما (اهل البیت) بچه های خود را همان طور که به نماز امر می کنیم، به تسبیح فاطمه (سلام اللّه علیها) نیز امر می کنیم. و هر کسی که ملازم این تسبیح نباشد، گرفتار شقاوت می شود. تو ملازم این تسبیح باش و آن را از یاد نبر. در روایت آمده که اگر نمازگزار این تسبیح را با لااله الااللّه تمام کند، آمرزیده می شود؛ زیرا در حقیقت، این تسبیحی که به حضرت فاطمه سلام اللّه علیها عطا شده است، همان تسبیحات اربعه نماز، یعنی عناصر چهارگانه تسبیح،تحمید، تهلیل و تکبیر نماز را در برمی گیرد. البته همین تسبیحات اربعه در نماز هم گفته می شود؛ منتها تقدیم برخی از اینها و تأخیر برخی دیگر از این چهار تا، مربوط به دستورات خاص الهی است. پس اگر کسی این صد ذکر 34باراللّه اکبر، 33بارالحمدللّه و 33بار سبحان اللّه را بگوید و در پایان آن، یک بار ذکر لاله الا اللّه را بگوید بخشیده می شود.

حضرت آیةاللّه جوادی آملی با استناد به آیه شریفه یا ایهاالذین آمنوا اذکروااللّه ذکرا کثیر؛ احزاب/43، تسبیح حضرت فاطمه سلام اللّه علیها را از مصادیق ذکر کثیر دانسته و یادآور شدند: مرحوم صاحب وسایل در تعقیبات نماز می گوید: این همان است که خداوند فرمود: اذکرونی اذکرکم، یعنی برخی ها به یاد نعمت خداوند، مانند لباس، غذا، مسکن و مال هستند و شکر این نعمت ها را نیز بجا می آورند. طبق آیه اذکروا نعمتی التی انعمت علکیم... اشخاصی امتثال امر می کنند و فقط به ذکر نعمت های الهی بسنده می کنند، اما در این میان کسانی هم هستند که فقط به ذکر نعمت الهی بسنده نمی کنند، بلکه به ذکر ولی نعمت هم مشغولند. یعنی نه تنها به یاد نعمت های خداوند هستند، بلکه پیوسته خداوند (ولی نعمت) را هم یاد می کنند. کسانی که نعمت را شاکرند و به یاد نعمت الهی هستند مصداق بیت:

شکر نعمت، نعمتت افزون کند کفر، نعمت از کفت بیرون کند

هستند. پس، بالاتر از یاد نعمت های الهی، یاد ولی نعمت هم بسیار مهم است. چون ما در اینجا دو نوع تعبیر اذکروا نعمتی التی انعمت علکیم... و اذکرونی اذکرکم داریم، لذا اگر کسی به یاد خدا بود، خدا هم به یاد اوست (و لذکراللّه اکبر....)

تسبیح فاطمه سلام اللّه علیها که ذکر کثیر می باشد، مشمول اذکرونی اذکرکم است، یعنی اگر کسی زیاد به یاد خدا بود، خدا هم زیاد به یاد او خواهد بود و اگر خدا دائما و کثیرا به یاد کسی باشد، آن شخص هرگز از وسوسه های شیطان، آسیب نمی بیند. اینها برکات تسبیح فاطمه زهرا سلام اللّه علیها است که متمم نماز است.

از امام صادق علیه السلام سؤال شد، چرا کعبه چهار دیوار دارد؟ حضرت فرمودند: کعبه چهار دیوار دارد، چون بیت المعمور چهار دیوار دارد، بیت المعمور هم چهار ضلع دارد، چون عرش خدا چهار ضلع دارد. و حضرت در ادامه تعلیل آوردند که:  الکلمات التی بنی علیها الاسلام اربع بحار55/5، یعنی آن کلماتی که مبنا و عناصر اصلی دین، چهارتاست که عبارتند از سبحان اللّه والحمدللّه ولااله الااللّه واللّه اکبر است، لذا چون عناصرمحوری دین چهارتاست، از نظر ملکوتی هم اگر بخواهد تمثل پیدا کند، عرش، بیت المعمور و کعبه هم چهار ضلعی و چهار دیواری می شود و نتیجه سخن این می شود که این طبیعت، نظام، ملکوت و مافوق ملکوت با هم هماهنگ هستند. لذا اگر آن عناصر اصلی بخواهند تجلی کنند، می شوند عرش؛ عرش هم بخواهد تمثل یابد، می شود بیت المعمور؛ بیت المعمور نیز بخواهد تنزل کند، می شود کعبه.

 حضرت امام صادق علیه السلام درباره فضایل تسبیح حضرت زهرا سلام اللّه علیها چنین می فرمایند: پایان هر تسبیح یک لااله الا اللّه بگویید تا در مجموع صدویک ذکر کامل شود و مجموعه تسبیح، تحمید، تکبیر و تهلیل تکمیل گردد. اما از عرش به کسی چنین مطالبی اهدا می شود که بتواند ام الائمة و النقباء و النجبا بشود.